بررسی علت سر و صدای ماشین در دنده عقب

علت سر و صدای ماشین در دنده عقب ممکن است شما را به فکر بیاندازد که چرا ماشین شما در دنده عقب صدا می‌دهد. تقریباً تمام خودروها این صدا را هنگام دنده عقب دارند .حتی موتورهای هوندا سی آر-وی که از جعبه دنده‌های نرم تر بهره می‌برند، هنگام استفاده از دنده عقب صدایی تولید می‌کنند. اما باید بدانید چه قسمتی از ماشین در هنگام دنده عقب سر و صدا می‌کند؟

دلیل اصلی این صدا در حین دنده عقب مانند این است که چرخ دنده‌های عقب ماشین متفاوت از دیگر چرخ دنده‌های جلو ساخته می‌شوند. این دلیل، رانندگان را مجبور می‌کند قبل از قرار دادن ماشین در دنده عقب بطور کامل از حرکت بایستند. در این مقاله به بررسی علت سر و صدای ماشین در دنده عقب می پردازیم.

سیستم انتقال دستی یا همان گیربکس دستی عمدتاً از چرخ دنده‌های مارپیچ استفاده می‌کند، اما دنده عقب به دلیل موقعیت خاص خود نیاز به نوع دیگری از دنده دارد که به دنده ساده معروف است، و به همین دلیل خودرو هنگام معکوس شدن دنده صدایی از خود تولید می‌کند.

چرخ دنده‌های عقب، چرخ‌های برش مستقیمی هستند که شبیه چرخ دنده‌های استاندارد با دندانه‌های خارجی و رو به بیرون می باشند. در مقابل چرخ دنده‌های معمولی خودرو را داریم که شکل پیچشی دارند و دندانه‌های آن نیز شکل مارپیچی دارند. این حالت در دنده حرکت رو به جلو ماشین باعث می‌شود خودرو در آن هنگام بی صدا باشد.

دلیل صدای زوزه ماشین زمانی که با دنده عقب در حال حرکت است!

برای بسیاری از رانندگان خودرو با سیستم انتقال دستی اتفاق افتاده است که در هنگام دنده عقب و تغییر دنده دستی صدای زوزه از ماشین شنیده می شوند! این تغییر در صدای جعبه دنده در دنده عقب، برخی رانندگان را نگران می‌کند که به سلامت فنی جعبه دنده یا گیربکسی خود شک کنند. این صدا حاصل تعاملات در سیستم جعبه دنده در دنده عقب است که در ادامه توضیح خواهیم داد.

چرخ دنده‌هایی که دنده جلو را تشکیل می‌دهند همگی مارپیچ هستند (مانند چرخ دنده‌های دنده یک، دو و سه). دندان‌های هلیکال به صورت مورب بریده شده‌اند. هنگامی‌که دو دنده در یک سیستم دنده هلیکال درگیر می‌شوند، تماس دندان‌ها در انتهای یک دنده آغاز می‌شود و آن تماس باعث می‌شود که دو دنده به تدریج بچرخند.
تا زمانی که دو دندان به طور کامل درگیر شوند، این جفت شدن تدریجی باعث می‌شود چرخ دنده‌های هلیکال بیشتر و هموارتر از چرخ دنده‌های ساده عمل کنند. اما در حالت دنده عقب، چرخ دنده‌ها به این شکل نیستند و حرکت آنها بر روی هم صدای زوزه مانندی تولید میکند.

صدای قرچ دنده عقب به چه دلیل است؟

دلایلی که ممکن است که در هنگام تغییر دنده عقب ماشین صدای قرچ بشنوید را می‌توان به صورت زیر دسته بندی کرد:

• اگر این اتفاق در تمام چرخ دنده‌ها رخ دهد، احتمالا رگلاژ کابل کلاچ پایین است.
• اگر این صدا را فقط برای یک دنده خاص بشنوید، این احتمال وجود دارد که دنده برنجی، یا لغزنده آن دنده، شکسته شده و نیاز به جایگزینی دارد.

اگر هنگام تعویض دنده صدای “قرچ قروچ” شنیدید، شاید با تعویض لیور دنده این مشکل برطرف شود. لیور دنده دو میله بلند زیر ماشین است که یکی از آن‌ها به اهرم دنده و دیگری به جعبه دنده متصل است. صدا از مفصل زیر اهرم شیفت می‌آید، اما کل مجموعه باید به یکباره تغییر کند زیرا ظاهراً مفصل قابل تعمیر نیست.

علت صدای تق تق در دنده عقب

گیربکس‌های دستی عمدتاً از چرخ دنده‌های مارپیچ استفاده می‌کنند، اما دنده معکوس، یک موقعیت خاص است که به نوع دیگری از دنده نیاز دارد، یک چرخ دنده خار دار.

دنده‌هایی که چرخ دنده‌های جلو را تشکیل می‌دهند همگی دنده‌های مارپیچ هستند. دندانه‌ چرخ‌دنده‌های مارپیچ با زاویه‌ای به صفحه دنده بریده می‌شوند. هنگامی‌که دو دندان در یک سیستم چرخ دنده مارپیچ درگیر می‌شوند، تماس از  انتهای یک دندانه شروع شده و به تدریج با چرخش چرخ دنده‌ها گسترش می‌یابد، تا زمانی که دو دندانه درگیر شوند.
این درگیری تدریجی باعث می‌شود که چرخ دنده‌های مارپیچ بسیار نرم تر و بی صداتر از چرخ دنده‌های خاردار کار کنند. همچنین به دلیل زاویه دندانه‌های چرخ دنده، دندانه‌های بیشتری در هر لحظه درگیر می‌شوند. این باعث پخش بیشتر بار و کاهش تنش‌ها می‌شود.

در گیربکس دستی، دنده‌های جلو همیشه با یکدیگر درگیر می‌مانند، و یقه‌هایی که توسط دنده کنترل می‌شوند، دنده‌های مختلف را به شفت خروجی می‌چسبانند. دنده عقب در گیربکس دستی شما از یک چرخ دنده بیکار استفاده می‌کند که باید همزمان با دو چرخ دنده دیگر به صورت مشبک بچرخد تا جهت چرخش معکوس شود.

چرخ دنده‌های خار که دارای دندانه‌های مستقیم هستند، بسیار راحت تر از چرخ دنده‌های مارپیچ به سمت درگیری می‌لغزند، بنابراین سه چرخ دنده ای که برای دنده معکوس استفاده می‌شوند، چرخ دنده‌های خار هستند.

هر بار که دندانه دنده با چرخ دنده مارپیچ درگیر می‌شود، دندان‌ها به جای اینکه به آرامی‌ با چرخ دنده‌های مارپیچی برخورد کنند، با هم برخورد می‌کنند. این ضربه صدای زیادی ایجاد می‌کند و همچنین فشارهای وارده بر دندانه‌های دنده را افزایش می‌دهد. هنگامی‌که صدای بلند و تق تق از ماشین خود در دنده عقب می‌شنوید، در اصل صدای دندانه‌های دنده خار است که به یکدیگر می‌کوبند!